Menging maakt verschil
Hoe bewoners buurt- en wijkverandering ervaren en waarderen ondanks en dankzij herstructurering
DOI:
https://doi.org/10.7480/abe.2018.8.2295Keywords:
housing, urban restructuring, neighbourhood change, NetherlandsAbstract
For decades, the new housing estates that were built in the Netherlands after World War II had a solid reputation as neighbourhoods of progress (Reijndorp & Van der Ven 1994). Young households were queuing up for a dwelling in these modernist urban areas, which were known for an abundance of light, air and space, though only higher-skilled and white-collar workers could afford to live there. But with growing prosperity and rising expectations for housing quality, more well-to-do households moved into new residential areas. They were replaced by low-income households who from the end of the twentieth century on were also of migrant descent. The identity and reputation of many of these early post-war areas thus changed. Often labelled problem areas, they have been characterized as concentrations of joblessness, social deprivation, ethnic minorities, conflicting lifestyles, criminality and vandalism (Klijn & Koolma 1987; Ministerie van VROM 1997; Prak & Priemus 1985).
Neighbourhoods change. This is an inevitable and iterative process and it has many facets: ageing; economic, social and spatial development; and the perception of and subsequent reactions to these changes by residents as well as institutional actors like municipalities, housing associations, private landlords and other investors (Temkin & Rohe 1996). The accumulation of problems in post-war areas prompted urban renewal policies (Priemus 2004b; 2006) and intensive urban restructuring programmes throughout the Netherlands. A preliminary case study (Ouwehand & Davis 2004) revealed a positive evaluation of the interventions to improve these post-war neighbourhoods by demolition and new housing construction, often for owner-occupancy. But it also revealed a low level of neighbourhood satisfaction, which was attributed to a clash of incompatible lifestyles due to the large influx of new residents from lower-income groups, often households from one of the ethnic minority groups. According to the incumbent residents, these newcomers did not feel a personal bond with the neighbourhood and did not conform to the prevailing standards. Residents as well as other stakeholders urged further intervention.
That sketch of the problem led me to formulate the following research question for this doctoral dissertation: How do residents with different ways of life perceive and assess their changed and changing neighbourhood?
Three issues play a key role in this research. The first is the idea of ‘social mix’, a concept that dates back to the mid-nineteenth century (Sarkissian 1976) and has been pivotal to the debate about urban restructuring ever since Wilson published The Truly Disadvantaged (1987). It has prompted an abundance of scholarly research, though with divergent outcomes (Bond et al. 2011; Sautkina et al. 2012), and a rather polarized debate (Veldboer 2010). The second issue is that neighbourhood change occurs within the context of societal, economic and social change and is heavily influenced by urban and housing policies. Early post-war areas in the Netherlands are the product of housing policies implemented during the formation of the welfare state in the 1950s and 1960s (Van der Schaar 1987; Harloe 1995). These policies changed in the course of the following decades. Whereas the Dutch social housing system is not already residualized, sequential measures (Boelhouwer & Priemus 2014; Beuzenkamp et al. 2017) have reduced the volume of affordable social housing and increased the concentration of social housing in specific parts of the city, particularly the post-war areas (Hochstenbach & Musterd 2016; Zwiers et al. 2016). The third issue is that, since the beginning of the 1980s, neighbourhood change has been connected to the influx of new residents of migrant origin. These newcomers are often referred to as allochthones, as distinguished from autochthones, or native-Dutch residents423. In the Netherlands the debate about the integration of ethnic minorities started in the early 1990s, fuelled then by populist politicians like Fortuyn (assassinated in 2002) and nowadays by the anti-Islam politician Wilders. This debate continues to dominate the policy discourse. Discriminatory housing-allocation practices were fiercely opposed in the twentieth century. A proposal for unorthodox measures to avoid liveability problems, which were expected to arise from the predicted rapid growth in the share of allochthonous residents in parts of Rotterdam, led in 2003 to the Rotterdam Act. Under this legislation, vulnerable (a euphemism for allochthonous) newcomers could be prevented from obtaining a dwelling in specified areas of Rotterdam (Ouwehand & Doff 2013a).
The main aim of the present study is to unravel the two main drivers of neighbourhood satisfaction among residents with different ways of life. The first is an autonomous process: the influx of allochthonous newcomers in the neighbourhood as a result of moving processes. The second is a policy intervention to achieve social mix by demolition and new-built housing for owner-occupancy. I have selected the district of Zuidwijk in Rotterdam, one of the cases in a preliminary study, as the location of my research. Besides all the necessary ingredients, the district also has an interesting history and was the site of previous research on neighbourhood change. Building upon that basis, in 2008 we conducted 84 interviews with 116 persons in total, spread over three neighbourhoods in the district of Zuidwijk. The first is the Velden, half of which was slated for demolition, the other half predominantly designated for the elderly and further for single-family dwellings. The second is the Kampen, featuring renovated small single-family dwellings in the social rental sector. And the third is Burgen, featuring renovated single-family social rental, new-built single-family dwellings for owner-occupiers and new-built rental housing for the elderly. All the interviews were taped and transcribed and later coded and analysed using Atlas.ti. Seeking insight in the development of Zuidwijk, we held interviews with key persons as part of the preliminary research in 2003-2004 and with key persons in the housing association Vestia prior to the fieldwork in 2008 and in later years.
References
, De & Opbouw (1932) De organische woonwijk in open bebouwing. Praeadvies van de Vereeniging Architectenkern ‘De 8’ te Amsterdam en de Vereeniging ‘Opbouw’ te Rotterdam. Den Haag: Nederlands Instituut voor Volkshuisvesting en Stedebouw, nr. XXXV
Aalbers, Manuel (2005) Who’s afraid of red, yellow and green? Redlining in Rotterdam. Geoforum, 36, pp. 562-580.
Abercrombie, P. (1945) Greater London Plan 1944 London: His Majesty’s stationery office 1945
Adams, T. (1929) The planning and subdivision of land, Part 1 of Problems of planning unbuilt areas. Regional Survey of New York and Its Environs. New York: Russell Sage Foundation, Monograph 3, vol. 7
Aedes, vereniging van woningcorporaties (2007) Antwoord aan de samenleving van de wooncorporaties verenigd in Aedes. Hilversum: Aedes
Adler, A. (1933) Der Sinn des Lebens. Wien und Leipzig: Passer
Adrianow, S. (1991) Plaatsingsbeleid van sociale verhuurders. Delft: Delftse Universitaire Pers. Werkdocumenten Werkdocument OTB 91-06
Adrianow, S., M. Elsinga & T. Hoenderdos (1991) Evaluatie experiment woonruimteverdeling Delft. Delft: Deltse Universitaire Pers
Agricola, Esther, André Ouwehand & Gert Jan te Velde (red.) (1997) De naoorlogse wijk centraal. Rotterdam: Uitgeverij 010
Agtmaal-Wobma, E. van & Han Nicolaas (2009) Demografie. In: Gijsberts, M. & J. Dagevos (red.) Jaarrapport integratie 2009. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, pp. 39-67
Alexander, Christopher (1965) ‘A city is not a tree’. Architectural Forum, 122 (1) p. 58-62 (Part I), 122 (2) pp. 58-62 (Part II)
Allen C., M. Camina, R. Casey, S. Coward & M. Wood (2005) Mixed Tenure, Twenty Years On: Nothing out of the Ordinary. York: Joseph Rowntree Foundation.
Amérigo, M. & J.I. Aragonés (1990) Residential satisfaction in council housing. Journal of Environmental Psychology, 74, pp. 515–526.
Anderiesen, Gerard & Maartje Martens (1994) Continuïteit en verandering. In: Reijndorp, Arnold & Hanneke van der Ven (red.) (1994) Een reuze vooruitgang, utopie en praktijk in de Zuidelijke Tuinsteden van Rotterdam. Rotterdam: Uitgeverij 010, pp. 161-177
Anderiesen, Gerard & Arnold Reijndorp (1987) Verdeelde stad, sociale segmentering en sociale vernieuwing; Stedelijke netwerken, groei stagnatie en segmentering in de Randstad. Amsterdam (Sociologisch Instituut Universiteit van Amsterdam)
Anderiesen, Gerard & Arnold Reijndorp (1989) Gescheiden werelden: Sociale segmentering in 19e-eeuwse wijken. Stedelijke netwerken, Werkstukken 17, Amsterdam: Centrum voor Grootstedelijke Onderzoek Universiteit van Amsterdam
Anderiesen, Gerard & Arnold Reijndorp (1990) Eigenlijk een geniale wijk, dagelijks leven in de Indische buurt. Amsterdam: Uitgeverij het Spinhuis
Anderiesen, Gerard & Arnold Reijndorp (1992a) Pendrecht en Zuidwijk. Stedelijkheid versus gemeenschapszin. De Architect, 1992 (11) pp. 62-71
Anderiesen, Gerard & Arnold Reijndorp (1992b) Een reuze vooruitgang. Rotterdam: Project Zuidelijke Tuinsteden
Anderiesen, Gerard & Arnold Reijndorp (1992c) Een tweede jeugd. Rotterdam: Project Zuidelijke Tuinsteden
Anderiesen, Gerard & Arnold Reijndorp (1993) Wijkgedachte versus stadsconcept. De actuliteit van de sociologische en stedenbouwkundige discussies over Zuidwijk, Pendrecht en Alexanderpolder. In: Damen, H. & A-M. Devolder (red.) (1993) Lotte Stam-Beese, 1903-1988, Dessau, Brno, Charkow, Moskou, Amsterdam, Rotterdam. Rotterdam: De Hef, pp. 114-123
Anderson, B. (1990) The imagined community: Reflections on the origin and spread of nationalism. London: Verso
Andriessen, Iris, Barbara van der Ent, Manu van der Linden & Guido Dekker (2015) Op afkomst afgewezen. Onderzoek naar discriminatie op de Haagse arbeidsmarkt. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau
Appadurai, A. (2004) The Capacity to Aspire: Culture and the Terms of Recognition. In: R. Rao and M. Walton (Eds.), Culture and Public Action. Stanford: Stanford University Press, pp. 59-84.
Atkinson, R. (2008) Commentary: Gentrification, Segregation and the vocabulary of Affluent Residential Choice. Urban Studies, 45 (12) pp. 2626-2636
Architectura et Amicitia (1942) De architectuur, vijf voordrachten en een samenvatting. Amsterdam: Architectura et Amicitia
Architectura et Amicitia (1946) De techniek en de architectuur, zeven voordrachten en twee samenvattingen. Amsterdam: Architectura et Amicitia
Backx, J.Ph. (1945) De opbouw van Rotterdam. Rotterdam: W.L. & J. Brusse N.V. No 1 uit de serie van de Rotterdamsche gemeenschap “Hoe bouwen wij Rotterdam?”
Banerjee, T. & W.C. Baer (1984) Beyond the Neighborhood Unit. Residential Environments and Public Policy. New York and London: Plenum Press
Bardet, G. (1941) Problèmes d’urbanisme. Paris: Dunod
Barends, J. & F. de Pree (1954) Onderzoek naar de menselijke verhoudingen in de nieuwe woningcomplexen van Rotterdam. Tijdschrift voor volkshuisvesting en stedebouw, 35 (4) pp. 57-66
Barends, J. & F. de Pree (1955) Plattelanders en stadsmensen in een nieuwe woonwijk. Onderzoek in “Tuinstad Zuidwijk” (Rotterdam) naar het oordeel van de bewoners over de nieuwe wijk. Tijdschrift voor volkshuisvesting en stedebouw, 36 (6) pp. 101-109
Becker, H.A. (1992) Generaties en hun kansen. Amsterdam: Meulenhoff
Beckhoven, Ellen van & Ronald van Kempen (2002) Het belang van de buurt. De invloed van herstructurering op activiteiten van blijvers en nieuwkomers in een Amsterdamse en Utrechtse buurt. Utrecht: DGW/Nethur partnership 20
Beckhoven, Ellen van, Gideon Bolt & Ronald van Kempen (2009) Theories of neighbourhood change and decline: Their significance for post-WWII large housing estates in European cities. In: R. Rowlands, S. Musterd & R. van Kempen (eds.) (2009) Mass Housing in Europe: Multiple Faces of Development, Change and Response. Basingstoke: Palgrave Macmillan, pp. 20-50
Beer, Paul de (2008) De middenklasse onder druk? In: De kwetsbare middenklasse, debattenreeks Hollands Spoor, Den Haag: WRR/Strategieberaad Rijksbreed, 2008, pp. 15-42
Bengtsson, B. and H. Ruonavaara (2010) Introduction to the special issue: Path dependence in housing. Housing Theory and Society, 27 (3) pp. 193-203.
Bennett, T., M. Savage, E.B. Silva, A. Warde, M. Gayo-Cal & D. Wright (2009) Culture, Class, Distinction. London: Routledge
Benschop, A. (1996/2010) Sociale ongelijkheid en klassen, Max Weber’s bijdrage aan de theorie van sociale ongelijkheid en klassen. http://www.sociosite.net/weber/, verkregen 7 mei 2010
Berg, G.J. (1981) Inleiding tot de planologie. Voor ieder een plaats onder de zon? Alphen a.d. Rijn/Brussel: Samsom Uitgeverij
Bergeijk, Erik van, Anita Kokx, Gideon Bolt & Ronald van Kempen (2008) Helpt herstructurering? Effecten van stedelijke herstructurering op wijken en bewoners. Delft: Eburon
Berry, B.J.L., C.A. Goodwin, R.W. Lake & K.B. Smith (1976) Attitudes toward integration: The role of status in community response to racial change. In: Schwartz, B. (ed.) The changing face of the suburbs. Chicago and London: The University of Chicago Press, pp. 221-264
Beuzenkamp, Vera, Eva Broxterman, Anouk Corèl, Michelle Hu & Steven Kromhout (2017) Evaluatie passend toewijzen Eén jaar verder. Den Haag: Platform31
Bie, R. van der & J. Latten (2012) Babybommers, indrukken vanuit de statistiek. Den Haag/Heerlen: Centraal Bureau voor de Statistiek
Bijhouwer, J.T.P. (1947) De wijkgedachte. Wageningen: Veenman & zonen
Bijlsma, Like & Eireen Schreurs (red.) (2010) De Zuidwijker, vernieuwde editie 2010. Rotterdam: SUBoffice architecten.
Bik, M. & Stolk, C. (2002) Bevolkingsprognose Rotterdam 2017. Rotterdam: Centrum voor Onderzoek en Statistiek.
Blijstra, R. (1955) Het Wonen. In: Traa, C. van (red.) Rotterdam. De geschiedenis van tien jaren wederopbouw. Rotterdam: Ad. Donker, pp. 186-212
Blijstra, R. (1965) Rotterdam. Stad in beweging. Amsterdam, Rotterdam, Groningen, Arnhem : De Arbeiderspers
Blokland-Potters, Talja (1998) Wat stadsbewoners bindt, sociale relaties in een achterstandswijk. Kampen (Kok Agora)
Blokland, Talja (2005) Goeie buren houden zich op d’r eigen: Sociale relaties in de grote stad. Den Haag: Gradus Hendriks Stichting
Blokland, Talja. & Gwen van Eijk (2010) Do People Who Like Diversity Practice Diversity in Neighbourhood Life? Neighbourhood Use and the Social Networks of ‘Diversity-Seekers’ in a Mixed Neighbourhood in the Netherlands. Journal of Ethnic and Migration Studies, 36, pp. 313-332
Blom, Anita, Bregit Jansen & Marieke van der Heide (2004) De typologie van de vroeg-naoorlogse woonwijken. Zeist: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Bobo, L. & C.L. Zubrinsky (1996) Attitudes on Residential Integration: Perceived Status Differences, Mere In-Group Preference, or Racial Prejudice? Social Forces, 74 (3) pp. 883-909
Boelhouwer, Peter & Hugo Priemus (2014) Demise of the Dutch social housing tradition: impact of budget cuts and political changes. Journal of Housing and the Built Environment, 29 (2) pp. 221–235
Boer, Nico de (2001) De opkomst van de wijkaanpak als dominante strategie in het sociaal beleid. In: J.W. Duyvendak & L. Veldboer (red.) Meeting Point Nederland. Over samenlevingsopbouw, multiculturaliteit en sociale cohesie. Amsterdam: Boom, pp.29-50
Boer, Niek de & Donald Lambert (1987) Woonwijken. Nederlandse stedebouw 1945-1985. Rotterdam: uitgeverij 010publishers
Bol, Pieter & Marien de Langen (2006), Rotterdam en de Rotterdamwet, Tijdschrift voor de Volkshuisvesting, 12 (3) pp. 6-11,
Bolt, Gideon (2004) Over spreidingsbeleid en drijfzand. Migrantenstudies, 20 (2) pp. 60-73.
Bolt, Gideon, Maarten van Ham & Ronald van Kempen (2006). Allochtonen op de woningmarkt: ruimtelijke segregatie en verhuisdynamiek. In F. van Tubergen & I. Maas (Eds.), Allochtonen in Nederland in Internationaal Perspectief. Amsterdam: Amsterdam University Press, pp. 189-216
Bolt, Gideon & Ronald van Kempen (2008) De mantra van de mix. Hoe ideaal is een gemengde wijk? Utrecht: Forum, Instituut voor multiculturele ontwikkeling
Bolt, Gideon, Ronald van Kempen & Jan van Weesep (2009). After urban restructuring: relocations and segregation in Dutch cities. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 100 (4) pp. 502-518
Bolt, G. & M.I. Torrance (2005) Stedelijke herstructurering en sociale cohesie. Utrecht, DGW/NETHUR-partnership 30
Bond, Lyndal, Elena Sautkina, & Ade Kearns (2011) Mixed Messages about Mixed Tenure: Do Reviews Tell the Real Story? Housing Studies, 26 (1) pp. 69–94.
Booi, T., D. Buckers & L. van de Lagemaat (2005) Catwalk woonruimteverdeling. Kennismaken met acht modellen. Rotterdam: SEV
Bosch, Eva, Bart Sleutjes & André Ouwehand (2012) Stijl van leven, stijl van bouwen. ‘Branding’ en leefstijlen in gebiedsontwikkeling. Den Haag/Delft: Platform Corpovenista
Boschman, Sanne, Gideon Bolt, Ronald van Kempen & Frank van Dam (2013), Mixed Neighbourhoods: Effects of Urban Restructuring and New Housing Development. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 104 (2) pp. 233–242.
Bosma, K.,& C. Wagenaar (1990) De ruis van de angst: speuren naar verborgen thema’s in architectuur en stedebouw. In: D.H. Schram & C. Geljon (red.) Overal sporen. De verwerking van de Tweede Wereldoorlog in literatuur en kunst. Amsterdam: VU Uitgeverij, pp. 33-64
Bosma, K. & C. Wagenaar (1995a) O, Theorie! Voorbereiding op de naoorlogse woningarchitectuur. In: K. Bosma & C. Wagenaar (red.) Een geruisloze vooruitgang. Rotterdam: NAi uitgevers, p. 202-213
Bosma, K. & C. Wagenaar (1995b) De ruimte. In: K. Bosma & C. Wagenaar (red.) Een geruisloze vooruitgang. Rotterdam: NAi uitgevers, pp. 268-278
Bouman, P.J. &W.H. Bouman (1952) De groei van de grote werkstad. Een studie over de bevolking van Rotterdam. Assen: Koninklijke Van Gorcum & Comp. N.V.
Bourdieu, P. (1979) La distinction, critique sociale du jugement. Paris: Les éditions de minuit.
Bourdieu, P. (1984) Distinction, a social critique of the judgement of taste. Cambridge Massachusetts: Harvard University Press
Bourdieu, P. (1989) Opstellen over smaak, habitus en het veldbegrip. Amsterdam: Van Gennep
Bourne, L.S. (1981) The geograpphy of housing. London: Edward Arnold
Bovens, Mark, Meike Bokhorst, Roel Jennissen & Godfried Engbersen (2016) Migratie en classificatie: naar een meervoudig migratie-idioom. Den Haag: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, serie Verkenningen
Broek, Andries van den, Ria Bronneman-Helmers & Vic Veldheer (2010) Nederland in generatieperspectief. In: Andries van den Broek, Ria Bronneman-Helmers & Vic Veldheer (red.) Wisseling van de wacht: generaties in Nederland. Sociaal en cultureel rapport 2010. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, pp.9-37
Broek, Andries van den (2010) Talking ‘bout my generation. In: Andries van den Broek, Ria Bronneman-Helmers & Vic Veldheer (red.) Wisseling van de wacht: generaties in Nederland. Sociaal en cultureel rapport 2010. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, pp.481-499
Brokx, G. Ph. (1984) Naoorlogse woningverbetering: een gezamenlijke verantwoordelijkheid. In: P. Groetelaars, A.L.M. Hoenderdos, A.W.C. Metselaar & H. Priemus (red.) (1984) Exploitatieproblemen naoorlogse woningen, deel 2: Inleidingen. Delft: Technische Hogeschool Delft, Afdeling der Bouwkunde, pp.13-24
Brouwer, J (2007) Methodiek 40 wijken; een reactie op het artikel van Van Gent c.s. Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 13 (5) pp. 37-39
Bruggeman, J. & P. van de Laar (1998) Rotterdam als migrantenstad aan het einde van de negentiende eeuw. In: Paul van de Laar, Thimo de Nijs, Johan Okkema & Albert Oosthoek (red.) Vier eeuwen migratie. Bestemming Rotterdam (1998) Rotterdam: MondiTaal Publishing
Bullock, N. (2010) Gaston Bardet: post-war champion of the mainstream tradition of French urbanisme. Planning Perspectives, 25 (3) pp. 347–363
Bunk, A.R. & J.P.J. Singelenberg (1990) Experimenten met liften in bestaande woongebouwen: de eerste resultaten. Interimadvies liftenprogramma 1988-1991. Rotterdam: Stichting SEV
Burgers, Jack (2001) Rotterdam, kleine sociaal-economische geschiedenis van een havenstad. In: Godfried Engbersen & Jack Burgers De verborgen stad, de zeven gezichten van Rotterdam. Amsterdam: Amsterdam University Press, pp. 13-27
Burgers, Jack, Linda Zuijderwijk, Saskia Binken & Döske van der Wilk (2012) Levendige en veilige openbare ruimte. De visie van professionals en ervaringen van gebruikers. Den Haag: Nicis Institute/Platform31
Burgess, E.W. (1925) The growth of the city: an introduction to a research project. In : Park, R.E., E.W. Burgess & R.D. McKenzie (1925) The City. Chicago en London: The University of Chicago Press, pp. 47-62
Buys, H. (1941) Over de studie: Woonmogelijkheden in het nieuwe Rotterdam. De 8 en opbouw, 12 (9) pp. 118-121
Cammen, H. van der & L. de Klerk (2003) Ruimtelijke ordening. Van grachtengordel tot Vinex-wijk. Utrecht: Het Spectrum
Camstra, Ronald (1996) Commuting and Gender in a lifestyle perspective Urban Studies, 33 (2) pp. 283-300
CEBEON (1993) De plaats door verdeling. Woonruimteverdelingsbeleid en etnische minderheden. Den Haag: Ministerie van VROM
Certeau, Michel de (1997) The practice of everyday life. Berkeley, Los Angeles, London: University of California Press
Chaskin, R.J. (1997) Perspectives on Neighborhood and Community: A Review of the Literature. Social Service Review, 71 (4) pp. 521-547
Chaskin R.J. & M.L. Joseph (2011) Social interaction in mixed-income developments: Relational expectations and emerging reality. Journal of Urban Affairs, 33, pp. 209-237.
Cheshire, P. (2009) Policies for Mixed Communities: Faith-Based Displacement Activity? International Regional Science Review, (32) pp. 343-375
Crooy, F. (2006) Liftenexperiment. De lichtheid van het leven met een lift. In: F. Crooy & J. Cüsters (2006) 12 x TOEN, Leren van experimenten. Rotterdam: SEV
Cuperus, René (2003) Toedekkers tegenover Paniekzaaiers. Het dispuut over 30 jaar integratiebeleid. Het integratievraagstuk van Charlois (3) Socialisme en Democratie, 2003 (10/11) pp. 70-75
Daalen, Gelske van & Jeanet Kullberg (1999) In de marge van meer marktwerking. Probleemcumulatie en woonruimteverdeling in Dordrecht. Delft: Delft University Press
Daalen, Gelske van & Marco van der Land (2008) Next Steps in Choice-based Letting in the Dutch Social Housing Sector. European Journal of Housing Policy, 8 (3) pp. 317 — 328
Daalen, Rineke van (2009) De emotiesociologie van Arlie Hochschild. Sociologie 5 (2) pp. 152-164
Dabrowski, A. (2011) Bibliotheek Rotterdam kijkt vooruit! Herstructurering openbaar bibliotheekwerk Rotterdam 2011-2020. Rotterdam: Bibliotheek Gemeente Rotterdam
Dagevos, Jaco (2009) Werkloosheid, uitkeringen en werk. In: M. Gijsberts & J. Dagevos (red.) (2009) Jaarrapport integratie 2009. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, pp. 139-167
Dam, F. van, S. Boschman, P. Peeters, R. van Kempen, G. Bolt & P. Ekamper (2010) Nieuwbouw, verhuizingen en segregatie; effecten van nieuwbouw op de bevolkingssamenstelling van stadswijken. Den Haag: PBL.
Daru, Myriam (1992) De min gegoede klasse is tot onreinheid geneigd. In: Len de Klerk & Herman Moscoviter (red.) (1992) ‘En dat al voor de arbeidende klasse’. 75 jaar Volkshuisvesting Rotterdam. Rotterdam: Uitgeverij 010, pp. 57-77
Davidson, M. (2008) Spoiled Mixture: Where Does State-led `Positive’ Gentrification End? Urban Studies, 45 (12) pp. 2385–2405,
Dean, J. and J. Hastings (2000) Challenging images, housing estates, stigma and regeneration. Bristol: Policy press
Deelgemeente Charlois (2000), Kijk op de wijkaanpak. Visie 2000-2010. Zuidwijk. Rotterdam: Deelgemeente Charlois
Dekker, Karien (2005) Gemengde wijken, tevreden bewoners. Ruimte en Debat, nr. 5. Den Haag: Ruimtelijk Planbureau, pp. 20-21
Desmet, Els & Annemarie Sour (2011) YU(E)P –Young Urban (Ethic) Profesionals Ambitieuwe jonge vrouwen. De opkomst van een nieuwe middenklasse op Zuid. Rotterdam: Post Editions
Devine, F. & M. Savage (2005) The cultural turn, Sociology and ther Class Analysis, in: F. Devine, M. Savage, J. Scott & R. Crompton (editors) (2005) Rethinking Class; Culture, Identies and Lifestyles, Basingstoke: Palgrave Macmillan, pp. 1-23
Devine, F., M. Savage, J. Scott & R. Crompton (editors), (2005), Rethinking Class; Culture, Identies and Lifestyles, Basingstoke: Palgrave Macmillan
Diemer-Lindeboom, F.T. (1955) Woning en wijk als waarden voor gezin en samenleving. In: F.T. Diemer-Lindeboom, J.A.A. van Doorn & W. de Bruijn, Prae-adviezen voor het congres over sociale samenhangen in nieuwe stadswijken. Instituut voor sociaal onderzoek van het Nederlandse volk, Amsterdam, pp. 3-59
Dienst Stedebouw+Volkshuisvesting (1994) Jaarrapportage Prestatieafspraken woonruimteverdeling 1993. Rotterdam: Dienst Stedebouw +Volkshuisvesting
Dienst Stedebouw+Volkshuisvesting (1995) 55plus, zonder trap. Behoefte en aanbodontwikkeling van huisvesting voor ouderen. Rotterdam: Dienst Stedebouw +Volkshuisvesting
Dienst Stedebouw+Volkshuisvesting (1998) Met het oog op morgen. Ouderenhuisvesting in Rotterdam nu en in de toekomst. Rotterdam: Dienst Stedebouw +Volkshuisvesting
Dienst van Volkshuisvesting Rotterdam (1950) Rotterdam zijn woningen vroeger en nu. Rotterdam: Dienst van Volkshuisvesting
Dienst van Volkshuisvesting Rotterdam (1954) Onderzoek in “Tuinstad Zuidwijk” (Rotterdam) naar het oordeel van de bewoners over de nieuwe wijk. Rotterdam: Dienst van Volkshuisvesting, Wetenschappelijk Bureau
Dienst van Volkshuisvesting Rotterdam (1955) Plattelanders en stadsmensen in een nieuwe woonwijk. Onderzoek in Tuinstad Zuidwijk” (Rotterdam) naar het oordeel van de bewoners over de nieuwe wijk (tweede deel, onderzoek in de lage bouw). Rotterdam: Dienst van Volkshuisvesting, Wetenschappelijk Bureau
Diepen, A. van & M. Arnoldus (2003), De woonvraag in de vraaggestuurde markt; bouwstenen uit het woonmilieuanalyse- en leefstijlenonderzoek, Amsterdam: DGW/Nethurpartnership nr.23
Dieten, Jos van (1992) Wij zullen jullie mores leren. In: Len de Klerk & Herman Moscoviter (red.) (1992) ‘En dat al voor de arbeidende klasse’. 75 jaar Volkshuisvesting Rotterdam. Rotterdam: Uitgeverij 010, pp. 33-54
Dijsselbloem, Jeroen (2003) Herstructurering van wijken is lang niet genoeg! Het integratievraagstuk van Charlois (2) Socialisme en Democratie, 2003 (10/11) pp. 65-69
Doevendans, K. & R. Stolzenburg (1988) De wijkgedachte in Nederland. Gemeenschapsstreven in een stedebouwkundige context. Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven, Faculteit Bouwkunde. (Bouwstenen: 14)
Doff, Wenda (2010) Puzzling neighbourhood effects. Spatial selection, ethnic concentration and neighbourhood impacts. Amsterdam: IOS Press
Doff, Wenda & André Ouwehand (2012) ‘Soort bij soort’. Leefstijlen in woonruimteverdeling en beheer. Den Haag/Delft: Platform Corpovenista
Dogge, P.J.C. (2003) Van Woningverhuurder naar Aanbieder van Woongenot de strategische mogelijkheden en beperkingen van de inzet van diensten ter verbetering van de marktpositie. Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven.
Doorn, J.A.A. van (1955) Wijk en Stad; reële integratiekaders? In: F.T. Diemer-Lindeboom, J.A.A. van Doorn & W. de Bruijn, Prae-adviezen voor het congres over sociale samenhangen in nieuwe stadswijken, Instituut voor sociaal onderzoek van het Nederlandse volk, Amsterdam, p. 60-85
Doorn, J.A.A. van (1960) Migranten in Slotermeer. Aanpassingsmoeilijkheden bij migrantengezinnen in een Amsterdamse tuinstad. Amsterdam: Sociale Raad Amsterdam
Doorn-Janssen, M.J. van (1966) Groei en gestalte van een nieuwe stadswijk. Verslag van een sociologische verkenning in Rotterdam-Zuidwijk anno 1955. Utrecht: Mededelingen van het Sociologisch Instituut van de Rijksuniversiteit te Utrecht no. 34
Dorst, Machiel van (2005) Een duurzaam leefbare woonomgeving; fysieke voorwaarden voor privacyregulering. Delft: Eburon
Downs, A. (1981) Neighborhoods and urban development. Washington D.C., The Brookings Institution
Dujardin, M. & W. van der Zanden (2012) Komen en Gaan 2011. Rotterdam: Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS)
Dun, L.P.M. van & W.H.M. van der Zanden (2012). Evaluatie Huisvestingsvergunning Rotterdam, juli 2009 – juli 2011, tweede herziene druk. Rotterdam: Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) (13gr1499b)
Duyvendak, Jan Willem (1999) Zeven mythen over de wijkaanpak. In: Jan Willem Duyvendak & Roelof Hortulanus (1999) De gedroomde wijk. Methoden, mythen en misvattingen in de nieuwe wijkaanpak. Utrecht: Forum, pp. 5-27
Duyvendak, Jan Willem (2011) The Politics of Home: Belonging and Nostalgia in Western Europe and the United States. London: Palgrave Macmillan.
Duyvendak, J.W. (2016a) Zijn we dan niet altijd al modern geweest? Over collectief geheugenverlies in Nederland en de overwinning van de jaren zestig. Socialisme & Democratie, 73 (1) pp. 13-19
Duyvendak, J.W. (2016b) The Missing Mainstream. Why super-diversity is not the new normal. Paper presented at the ‘Workshop on Super-Diversity: A Transatlantic Conversation’. New York: CUNY Graduate Center April 4 and April 5, 2016
Duyvendak, J.W. (2016c) Laten we onze Nederlandse waarden niet wit schilderen. NRC-Handelsblad 10 september 2016, Opinie & Debat, pp. 8-9
Duyvendak, J.W., F. Hendriks, & M. van Niekerk (2009) Cities in sight, inside cities: an introduction, in: J.W. Duyvendak, F. Hendriks & M. van Niekerk (editors) (2009) Cities in sight. Dutch dealings with urban change. Amsterdam: Amsterdam University Press
Duyvendak, Jan Willem & Roelof Hortulanus (1999) De gedroomde wijk. Methoden, mythen en misvattingen in de nieuwe wijkaanpak. Utrecht: Forum
Duyvendak, J.W. & P.W.A. Scholten (2011) Beyond the Dutch “Multicultural Model” The Coproduction of Integration Policy Frames in The Netherlands. International Migration & Integration, (2011) 12 (3) pp. 331–348
Eijk, Gwen van (2010a) Unequal networks. Spatial segregation, relationships and inequality in the city. Amsterdam: IOS Press
Eijk, Gwen van (2010b) Exclusionary policies are not just about the “Neoliberal City”: A critique of theories of urban revanchism and the case of Rotterdam. International Journal of Urban and Regional Research, 34 (4) pp.820-834.
Eijk, Gwen van (2011) Klassenverschillen in Nederland: percepties, ontkenning en moraliteit. Sociologie, 7 (3), pp. 247-268.
Eijk, Gwen van (2012) Good neighbours in bad neighbourhoods: narratives of dissociation and practices of neighbouring in a ‘problem’ place. Urban Studies, 49, pp. 3009–3027.
Eijk, Gwen van (2015) Contact en herkenning. De stoep in stadssociologisch perspectief. In: Ulden, Eric van, Daniel Heussen & Sander van der Ham (red.) (2015) De stoep. Ontmoetingen tussen huis en straat. Rotterdam: nai010 uitgevers, pp. 123-139
Elias, N. (1976) Een theoretisch essay over gevestigden en buitenstaanders. In: N. Elias & J.L. Scotson (1976) De gevestigden en de buitenstaanders; een studie van de spanningen en machtsverhoudingen tussen twee arbeidersbuurten. Utrecht/Antwerpen: Uitgeverij Het Spectrum. pp. 7-46
Elias, N & J.L. Scotson (1976) De gevestigden en de buitenstaanders; een studie van de spanningen en machtsverhoudingen tussen twee arbeidersbuurten. Utrecht/Antwerpen: Uitgeverij Het Spectrum
Engbersen, Godfried (2009) Meng die wijk maar met mate. In: NRC, 7 februari 2009 bijlage Opinie & debat, pp. 4-5
Engelsdorp-Gastelaars, Rob van (1980) Niet elke stadsbewoner is een stedeling. Amsterdam: Sociaal-Geografisch Instituut Universiteit van Amsterdam
Ergun, C. & M. Bik (2003) Prognose bevolkingsgroepen Rotterdam 2017. Rotterdam: Centrum voor Onderzoek en Statistiek
Faber, A.W., (1997) Van de nood een deugd gemaakt: de Tussenbalans 1991. deelstudie Vijftig jaar DGVH, Delft: Delft University Press (OTB-werkdocument 97-06).
Feijten, Peteke & Maarten van Ham (2009) Neighbourhood Change... Reason to Leave? Urban Studies, Vol. 46 (10) pp. 2103-2122
Firey, W. (1945) Sentiment and symbolism as ecological variables. American Sociological Review, 10, pp. 140-148
Fischer, C.S. (1982) To Dwell among friends. Chicago: University of Chicago Press
Flyvbjerg, B. (2006) Five misunderstandings about case-study reserach. Qualitative Inquiry, 12 (2) pp. 219-245
Fortuin, Kees & André Ouwehand (2003) Leidraad sociale wijkvisie, deel 1 project Sociaal fysieke wijkaanpak. Den Haag: Ministerie van VROM en Ministerie van VWS
Fortuyn, Pim (1997) Tegen de Islamisering van onze cultuur. Utrecht: Bruna
Franke, Simon, Jeroen Niemans & Frans Soeterbroek (red.) (2015) Het nieuwe stadmaken. Van gedreven pionieren naar gelijk speelveld. Haarlem/Amsterdam: Trancity/Valiz
Galster, G.C. (1987) Homeowners and neighborhood investment. Durham NC: Duke University Press
Galster, G. (2007a) Neighbourhood Social Mix as a Goal of Housing Policy: A Theoretical Analysis. European Journal of Housing Policy, 7 (1) pp. 19-43.
Galster, G. (2007b) Should Policy Makers Strive for Neighborhood Social Mix? An Analysis of the Western European Evidence Base. Housing Studies, 22 (4) pp. 523-545.
Galster, G. (2012) The Mechanism(s) of Neighbourhood Effects: Theory, Evidence, and Policy Implications. In: Ham, Maarten van, David Manley, Nick Bailey, Ludi Simpson & Guncan Maclennan (ed.) Neighbourhood Effects Research: New Perspectives. Dordrecht: Springer pp. 23-56
Galster, G.C. & G.W. Hesser (1981) Residential Satisfaction and Contextual Correlates. Environment and Behavior, 13 (6) pp. 735-758
Gans, H.J. (1961) The Balanced Community. Homogeneity or Heterogeneity in Residential Areas? Journal of the American Institute of Planners, 27 (3) pp. 176-184
Gans, H.J. (1962) The urban villagers: group and class life of Italian Americans. New York: The Free Press
Gans, H.J. (1967) The Levittowners. Ways of life and politics in a new suburban community. New York: Pantheon Books
Gans, H.J. (1991a) The potential environment and the effective environment. In: H.J. Gans (1991) People, plans and policies, essays on poverty, racism, and national urban problems, New York: Colombia University Press (heruitgave, bewerking en aanvulling op ‘People and plans’ uit 1968), pp. 24-32
Gans, H.J. (1991b) Urbanism and suburbanism as ways of life: A reevaluation of definitions. In: H.J. Gans (1991) People, plans and policies, essays on poverty, racism, and national urban problems, New York: Colombia University Press (heruitgave, bewerking en aanvulling op ‘People and plans’ uit 1968), pp. 51-69
Gans, H.J. (1995) The war against the poor; the underclass and antipoverty policy, New York: Basic Books
Ganzeboom, H. (1988) Leefstijlen in Nederland; een verkennende studie. Rijswijk: Sociaal en Cultureel Planbureau
Gehl, J. (1978) Leven tussen huizen. Zutphen: De Walburg Pers
Geyl, W.F. (1946a) De opbloei van de wijkgedachte. Een sociale eenheid, die een levende gemeenschap kan zijn. Bouw, 1, pp. 365-371
Geyl, W.F. (1946b) De wijkgedachte in Engeland en de V.S. van Amerika. Tijdschrift voor Volkshuisvesting en stedebouw, 27 (aug/sept), pp. 101-109
Geyl, W.F. (1947a) De wijkgedachte, reprint van een artikel in tijdschrift ’Bestuurswetenschappen’ in: MO/Samenlevingsopbouw, nov/dec 1997 16 (152/153) pp. 31-36
Geyl, W.F. (1947b) Wij en de wijkgedachte (Geïllustreerd door Sia Bakema-van Borssum Waalkes). Utrecht: V. en S. No. 1 in de serie ‘Plannen en voorlichting”
Gemeente Rotterdam (1988a) Vernieuwing van de stadsvernieuwing. Rotterdam: Gemeente Rotterdam
Gemeente Rotterdam (1988b) Stadsvernieuwing en stedelijk beheer. Rotterdam: Gemeente Rotterdam
Gemeente Rotterdam (1993) Het volkshuisvestingsplan halverwege. Rotterdam: Gemeente Rotterdam dienst Stedebouw en Volkshuisvesting
Gemeente Rotterdam (1995) Rotterdam ongedeelde stad, volkshuisvestingsplan 1995-1998. Rotterdam: Gemeente Rotterdam
Gemeente Rotterdam (2003) Rotterdam zet door. Op weg naar een stad in balans. Rotterdam: Gemeente Rotterdam.
Gemeente Rotterdam (2011) Uitvoeringsprogramma Woonvisie 2010 – 2014. Rotterdam: Gemeente Rotterdam
Gemeente Rotterdam (2015) Onderzoek evaluatie effecten Rotterdamwet van de Universiteit van Amsterdam. Brief van de wethouder Stedelijke Ontwikkeling en Integratie aan de leden van de commissie voor Bouwen, Wonen en Buitenruimte 27 november 2015. Rotterdam: Gemeente Rotterdam
Gemeente Rotterdam (2016) Woonvisie Rotterdam, koers naar 2030, agenda tot 2020. Versie College B&W d.d. 1 maart 2016. Rotterdam: Gemeente Rotterdam
Gemeente Rotterdam/dS+V (1991) Probleeminventarisatie Zuidwijk. Project Zuidelijke Tuinsteden. Rotterdam: dienst Stedebouw en Volkshuisvesting, Bureau Zuidelijke Tuinsteden
Gemeente Rotterdam/dS+V (2002a) Ruimtelijk Kader Zuidwijk 2010. Concept. Rotterdam: dienst Stedebouw en Volkshuisvesting.
Gemeente Rotterdam/dS+V (2002b), Concept woningbouwprogramma herstructurering Zuidwijk 2000-2010. Rotterdam: dienst Stedebouw en Volkshuisvesting.
Gent, Wouter van & Sako Musterd (2010) Isolement en angst: PVV in Haagse buurten bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2010. Beleid en Maatschappij, 37 (2) pp. 140-153
Gent, Wouter van & Sako Musterd (2012) Een stadsgeografie van het leven. Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 18 (3) pp. 50-56
Gent, Wouter van, Sako Musterd & Willem Ostendorf (2007a) Van probleemwijk naar prachtwijk? Over de problemen van een wijkgerichte aanpak. Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 13 (4) pp. 44-50
Gent, Wouter van, Sako Musterd & Willem Ostendorf (2007b) Van prachtwijken naar probleemcumulatiewijken, Een reactie op minister Vogelaar en anderen. Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 13 (6) pp. 41-43
Gent, . van, S. Musterd & W. Ostendorf (2009) Bridging the social divide? reflections on current Dutch neighbourhood policy. Journal of housing and the built environment, 24, pp. 357–368
Gent, Wouter van, Cody Hochstenbach & Justus Uitermark (2017) Exclusion as urban policy: The Dutch ‘Act on Extraordinary Measures for Urban Problems’. Urban Studies, 00 (0) 1-17 Online: DOI: 10.1177/0042098017717214
Geschiere, Peter (2009) Het autochtone gevaar. Essay uitsluiting en insluiting. De Groene Amsterdammer, 8 (28) pp. 18-21
Geurtsen, R. & Hoog, M. de (1981) Stad in stolling. In: U. Barbieri, R. Bijhouwer, A-M. Devolder (red.) (1981) Stedebouw in Rotterdam. Plannen en opstellen 1940-1981. Amsterdam: Van Gennep, pp. 99-115
Gijsberts, M. & J. Dagevos (2005). Uit elkaars buurt. De invloed van etnische concentratie op integratie en beeldvorming. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau
Gijsberts, M. & J. Dagevos (red.) (2009) Jaarrapport integratie 2009. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau
Gijsberts, M. & L. Herweijer (2009) Onderwijs en opleidingsniveau. In: Gijsberts, M. & J. Dagevos (red.) Jaarrapport integratie 2009. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, p. 94-138
Goes van Naters, M. van der (1980) Met en tegen de tijd. Een tocht door de twintigste eeuw. Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers
Goetze, R. (1979) Understanding neighborhood change: the role of expectations in urban revitalizations. Cambridge (Massuchusetts): Ballinger Publishing Company
Graaf, Paul de (2010) Feitenkaart Inkomensgegevens Rotterdam op deelgemeente- en buurtniveau 2008. Rotterdam: Gemeente Rotterdam COS
Graaf, Paul de (2011) Feitenkaart Aandachtsgroepen volkshuisvestingsbeleid Rotterdam en regio 2011. Rotterdam: Gemeente Rotterdam OBI
Graaf, Peter van der (2001) Samenlevingsopbouw in Rotterdam: het Opzoomeren. In: J.W. Duyvendak & L. Veldboer (red.) Meeting Point Nederland. Over samenlevingsopbouw, multiculturaliteit en sociale cohesie. Amsterdam: Boom, pp. 139-157
Graaf, Peter van der (2009) Out of place? Emotional ties to the neighbourhood in urban renewal in the Netherlands and the United Kingdom. Amsterdam: Amsterdam University Press
Gray, B. (2012) Face to face with emotions in health and social care. New York, Heidelberg, Dordrecht, London: Springer
Grigsby, W., M. Baratz, G. Galster & D. McLennan (1987) The dynamics of neighbourhood change and decline. Progress in Planning, 28 (1) pp. 1-76
Groenman, Sj., (1955) Ruimtelijke vormgeving en sociale opbouw als taken in onze tijd. In: Ministerie van Maatschappelijk Werk (1955) Enige aspecten van de sociale wijkopbouw. ’s-Gravenhage: Staatsdrukkerij en uitgeverijbedrijf, pp. 39-50
Groetelaers, P., A.L.M. Hoenderdos, A.W.C. Metselaar & H. Priemus (red.) (1984) Exploitatieproblemen naoorlogse woningen, deel 1 en 2. Delft: Technische Hogeschool Delft, afdeling der Bouwkunde
Grondelle, M. van & W. van Gent (2014) Wie gaat met wie om in Geuzenveld? Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 20 (2) pp. 47-54
Grote vier gemeenten, De (1992) De stadsvernieuwing in de grote steden afmaken.
Gruijter, M. de, E. Smits van Waesberghe & H. Boutelier (2010) ‘Een vreemde in eigen land’. Boze autochtone burgers over nieuwe Nederlanders en de overheid. Amsterdam: Aksant
Grünfeld, F. (1958) Veenzicht. Leven in een na-oorlogse woonwijk. Rotterdam: Gemeentelijke dienst voor sociale zaken
Gunsing, M.C., G. Helleman & A.L. Ouwehand (2001) Spiegelbeeldig bouwen en beheren in beeld. Volkshuisvestingsmonitor Arnhem 1999. Delft: Delft Universitary Press
Haan, I. de & J.W. Duyvendak (2002) In het hart van de verzorgingsstaat. Het ministerie van Maatschappelijk Werk en zijn opvolgers (CRM, WVC, VWS) 1952-2002. Zutphen: Walburg Pers
Haar, Marleen van der & Dvora Yanow (2011) Allochtoon als metafoor en categorie. Over de handelingsimplicaties van beleidstaal. Beleid en Maatschappij, 38 (2) pp. 160-178
Haest, Guus (1989) De Ouwe Garde, het Andere Slag en de Buitenlanders: de geschiedenis van een saneringswijk. Assen: Van Gorcum
Hagen, Gert Jan (2001) Motivational profiling in de woningmarkt. Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 7 (3) pp. 6-11
Hajer, Maarten & Arnold Reijndorp (2001) Op zoek naar nieuw publiek domein, analyse en strategie. Rotterdam: NAi Uitgevers
Ham, M. van & W.A.V. Clark (2009) Neighbourhood mobility in context: household moves and changing neighbourhoods in the Netherlands. Environment and Planning A, 41, pp. 1442-1459
Ham, Maarten van & Peteke Feijten (2008) Who wants to leave the neighbourhood? The effect of being different from the neighbourhood population on wishes to move. Environment and Planning A, 40, pp. 1151-1170
Hannerz, U. (1980) Exploring the city: Inquiries towards an urban anthropology. New York: Colombia University Press.
Harloe, M. (1995) The People’s Home? Social rented housing in Europe & America. Oxford/Cambridge: Blackwell
Harms, Eric (2016) Rotterdam zoekt de juiste balans op de woningmarkt. Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 22 (2) pp. 5-9
Harris, D.R. (1999) “Property values drop when blacks move in, because.. .” Racial and socioeconomic determinants of Neighborhood desirability. American Sociological Review, 64 (June) pp. 461-479
Harris, D.R. (2001) Why Are Whites and Blacks Averse to Black Neighbors? Social Science Research, 30, pp. 100–116
Harvey, D. (2009) Social justice and the city. Athens/London: The University of Georgia Press (heruitgave en aanvulling, oorspronkelijk 1973)
Hastings, A. (2004) Stigma and social housing estates: beyond pathological explanations. Journal of Housing and the Built Environment, 19, pp. 233-254
Hastings, A, & J. Dean (2003) Challenging images: tackling stigma through estate regeneration. Policy and Politics, 31 (2) pp. 171-184
Havekes, E. (2014) Putting interethnic attitudes in context The relationship between neighbourhood characteristics, interethnic attitudes and residential behaviour. Utrecht: Universiteit Utrecht
Havekes, E., M. Coenders & T. van der Lippe (2014) The Wish to Leave Ethnically Concentrated Neighbourhoods: The Role of Perceived Social Cohesion and Interethnic Attitudes. Housing Studies, 29 (6) pp. 823–842
Heeger, H. (1993) Aanpak van naoorlogse probleemcomplexen. Delft: Delftse Universitaire Pers
Heerema, Peter (2003) Queeste Belvedère, gesprekken over identiteit cultuurhistorie en ontwerp. Leiden: Locus ruimtelijke verkenningen.
Heijden, H. van der (2002) Social rented housing in western Europe: developments and expectations. Urban Studies, 39 (2) pp. 327–340.
Heijs, W., A. van Deursen, M. Leussink and J. Smeets (2011) Re-searching the labyrinth of life-styles. Journal of Housing and the Built Environment, 26, pp. 411-425
Heijs, W., M. Carton, J. Smeets & A. van Gemert (2005) Labyrint van leefstijlen. Cahier Architectuur Stedebouw Eindhoven 07. Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven
Heijs, W., M. Carton, J. Smeets & A. van Gemert (2009) The labyrinth of life-styles. Journal of Housing and the Built Environment 24 (3) pp. 347-356
Herzberg, F. (1968) Work and the nature of man. London: Staples Press.
Herzberg, F., B. Mausner & B. Snyderman (1959) The motivation to work. New York: Wiley.
Hirschman, A.O. (1970) Exit, voice and loyalty: responses to decline in firms, organizations and states. Cambridge/London: Harvard University Press
Hochschild, A. R. (2003) The Commercialization of Intimate Life. Notes from Home and Work. Berkeley/London: University of California Press.
Hochstenbach, Cody, Justus Uitermark & Wouter van Gent (2015) Evaluatie effecten Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek (“Rotterdamwet”) in Rotterdam. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Amsterdam Institute for Social Science Research (AISSR)
Hochstenbach, Cody & Sako Musterd (2016) Changing urban geographies through boom and bust periods: gentrification and the suburbanization of poverty. Working Paper series no. 17. Amsterdam: Centre for Urban Studies
Hoenderdos, T. & A. Metselaar (1991) Naoorlogse woongebieden Zuid-Holland. Den Haag: Provincie Zuid-Holland/ Delft: Delftse Universitaire Pers
Hoff, C.M. van den (1955) De volkshuisvesting. In: C. van Traa (red.) Rotterdam. De geschiedenis van tien jaren wederopbouw. Rotterdam: Ad. Donker, pp. 165-185
Hofstra, S. (1946) Sociale en culturele aspecten van de wijkgedachte. Tijdschrift voor Volkshuisvesting en stedebouw 27 (aug/sept) pp. 94-100
Holmes, C. (2006) Mixed Communities: Success and Sustainability, Joseph Rowntree Foundation, Foundations March 2006
Holt, G. (1947) De vormgeving van het parochiecentrum. Katholiek Bouwblad, 14 (22) pp. 259
Hooimeijer, Pieter (2013) Werk aan de wijk: een nadere duiding. Utrecht: Universiteit Utrecht
Hortulanus, Roelof (1995) Stadsbuurten: een studie over bewoners en beheerders in buurten met uiteenlopende reputaties. ’s-Gravenhage: VUGA
Horst, Hilje van der (2003) Multicultural theming, pacifying, essentialising and revanchist effects, in: S. Ingram & M. Reisenleiter (Eds) Placing History, Themed Environments, Urban Consumption and the Public Entertainment Sphere. Wenen: Turia & Kant, pp. 175–200
Horst, Hilje van der, Anne Haars & André Ouwehand (2002b) Multicultureel bouwen, de weerslag van culturele diversiteit op de gebouwde omgeving. In: Vrom-raad (2002), Smaken Verschillen: Multicultureel Bouwen en Wonen. Den Haag: Vrom-raad, advies 032, pp. 51-187
Horst, Hilje M. van der, Reinout J. Kleinhans & André L. Ouwehand (2002a) Wij en zij, een Vlaardingse wijk in verandering. Delft (DUP Satelite)
Horst, Hilje van der, Jeanet Kullberg & Léon Deben (2001) Wat wijken maakt. Delft: DGW/Nethur partnership 13
Horst, Hilje van der & Jantine Messing (2006) “It’s Not Dutch to Close the Curtains”: Visual Struggles on the Threshold Between Public and Private in a Multi-Ethnic Dutch Neighborhood. Home Cultures 3 (1) pp. 21-37
Horst, Hilje van der & André Ouwehand (2012) “Multicultural Planning” as a contested device in urban renewal and housing: Reflections from the Netherlands. Urban Studies, 49 (4) pp. 861-875.
Houben, J.M.J.F. (1989) Kwaliteitsbeleid voor de Nederlandse woningvoorraad. Historie, methodiek, toepassingen, beleidsopties. ’s-Gravenhage: Delwel
Hout, André van der (1992) De sociale quaestie. In: Len de Klerk & Herman Moscoviter (red.) (1992) ‘En dat al voor de arbeidende klasse’. 75 jaar Volkshuisvesting Rotterdam. Rotterdam: Uitgeverij 010, pp.11-31
Hoyt, H. (1939) The structure and growth of residential neighbourhoods in American cities. Washington DC: Federal Housing Administration
Huijnk, Willem, Mérove Gijsberts & Jaco Dagevos (2014) Jaarrapport integratie 2013. Participatie van migranten op de arbeidsmarkt. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau
Huis, M. van & L. Steenhof (2003) Echtscheidingskansen van allochtonen: specifieke groepen. Bevolkingstrends 51(1) pp. 54–57. Voorburg/Heerlen: CBS
Hur, M. & H. Morrow-Jones (2008) Factors That Influence Residents’ Satisfaction With Neighborhoods. Environment and behaviour, 40 (5) pp. 619-635
Huys, R. (2002) Zuidwijk, waar leg dat dan…? Rotterdam: Bewoners Organisatie Zuidwijk
Idsinga, Ton (1982) Het Nieuwe Bouwen in Rotterdam 1940-1960: wat is stedelijk wonen in een open stad?. In: W. Beeren, P. Donker Duyvis, S. Schoon & C. Wiethoff (red.) (1982) Het Nieuwe Bouwen in Rotterdam 1920-1960. Delft: Delft University Press, pp. 108-138
Idsinga, Ton & Jeroen Schilt (1987) Architect W. van Tijen 1994-1974. ’s Gravenhage: Staatsuitgeverij
Inicio (1992) Wijkvisie Zuidwijk,
Janowitz, M. (1967) The Community Press in an Urban Setting. Chicago & London: The University of Chicago Press. Heruitgave met aanvulling van oorspronkelijke studie uit 1952.
Jansen, B. (2005) De ideale woongemeenschap in naoorlogs Rotterdam. In: K. Zweerink (red.) Van Pendrecht tot Ommoord, geschiedenis en toekomst van de naoorlogse wijken in Rotterdam. Bussum: Thoth, pp. 20-25
Jansen, B., Ruitenbeek, J. & Bommel, H. van (2004) Zuidwijk. Cultuurhistorische analyse en beschrijving (1941-1965). Rotterdam: dS+V, Bureau monumenten
Jansen, S.J.T. (2011) Lifestyle method. In: S.J.T. Jansen, H.C.C.H. Coolen & R.W. Goetgeluk (2011) The measurement and analysis of housing preference and choice. Dordercht: Springer, pp. 177-202
Jansen, S.J.T. (2014) Why is Housing Always Satisfactory? A Study into the Impact of Cognitive Restructuring and Future Perspectives on Housing Appreciation. Social Indicators Research, 116 (2) pp. 353-371
Jap Sam, E., T. Kupers & J. Linders (red.) (2009) De wereld op Zuid. Bouwen aan een brede school. Heijningen: Jap Sam Books
Jobse, R.B. (1974) Bevolkingssamenstelling en –ontwikkeling in grootstedelijke nieuwbouwwijken: achtergronden en consequenties. Stedebouw en volkshuisvesting, 55 (10) pp. 354-366
Johnson, D.L. (2002) Origin of the Neighbourhood Unit. Planning Perspectives, 17 (2002) pp. 227-245
Jong, M.J. de (1997) Grootmeesters van de sociologie. Amsterdam Meppel: Boom
Jong, P. de, (1955) Verwerkelijking van nabijheid. In: Ministerie van Maatschappelijk Werk (1955) Enige aspecten van de sociale wijkopbouw. ’s-Gravenhage: Staatsdrukkerij en uitgeverijbedrijf, pp. 19-38
Jonge, D. de, (1959) Beschouwingen over wijkvorming. Polytechnisch Tijdschrift, 14 (25/26) pp. 444b-450b
Jonge, Derk de, (1960) Moderne woonidealen en woonwensen in Nederland. Arnhem: VUGA boekerij
Jonge Sla (2002) Wonen in wijken. Bewoners van Spangen en Zuidwijk over het woonstadbeleid. Rotterdam: Steunpunt Wonen
Joseph, M.L., R.J. Chaskin & H.S. Webber (2007) The Theoretical Basis for Addressing Poverty Through Mixed-Income Development. Urban Affairs Review, 42, pp. 369-409
Kalle, E., H. Kruythoff, V. Breuking & R. Teule (1996) Zorg om naoorlogse stadsvernieuwingswijken. Delft: Delftse Universitaire Pers
Karssenberg, Hans & Perry Hoetjes (2012) De omslag. Hoe zeven woningcorporaties de aanpak van hun stedelijke vernieuwing door de crisis ingrijpend moesten wijzigen (en vier juist niet). In: Kees de Graaf, Guus Haest, Koj Koning & André Ouwehand (red.) (2012) Wijken en wegen. Amsterdam: IOS Press, pp. 127-132
Karsten, Lia, Arnold Reijndorp & Joke van der Zwaard (2006) Stadsmensen. Levenswijze en woonambities van stedelijke middengroepen. Apeldoorn/Antwerpen: Het Spinhuis
Katholiek Bouwblad (1947) Een weekend op Drakenburgh. Katholiek Bouwblad, XIV (22) pp. 253-261
Kauffmann, F. (1982) Naar een ‘modern’ stadscentrum. In: W. Beeren, P. Donker Duyvis, S. Schoon & C. Wiethoff (red.) (1982) Het Nieuwe Bouwen in Rotterdam 1920-1960. Delft: Delft University Press, pp. 77-107
Kearns, A., R. Hiscock, A. Ellaway & S. Macintyre (2000) ‘Beyond four walls’. The psycho-social benefits of home: Evidence from West central Scotland. Housing Studies, 15 (3) pp. 387-410.
Kearns, A., O. Kearns & L. Lawson (2013) Notorious Places: Image, Reputation, Stigma. The Role of Newspapers in Area Reputations for Social Housing Estates. Housing Studies, 28 (4) pp. 579–598
Kearns, Ade & Phil Mason (2013) Defining and Measuring Displacement: Is Relocation from Restructured Neighbourhoods Always Unwelcome and Disruptive? Housing Studies, 28 (2) pp. 177-204
Keizer, M. de (1979) De gijzelaars van Sint Michielsgestel. Een elite-beraad in oorlogstijd. Alphen aan den Rijn: A.W. Sijthoff
Kempen, B.G.A. & N. van Velzen (1987) Werken aan wonen. 75 jaar Nationale Woningraad. Almere: Nationale Woningraad
Kempen, Eva van (1987) De stadsbuurt in een veranderende samenleving; idee en werkelijkheid. Geografisch Tijdschrift, 21 (1) pp. 27-38
Kempen, Ronald van (1992) In de klem op de stedelijke woningmarkt. Huishoudens met een laag inkomen in vroeg-naoorlogse en vroeg-20ste-eeuwse wijken in Amsterdam en Rotterdam. Utrecht: Elinkwijk
Kempen, Ronald van & A. Sule Özüekren (1998) Ethnic segregation in cities: new forms and explanations in a dynamic world. Urban studies, 35 (10) pp. 1631-1656
Kempen, Ronald van, & Gideon Bolt (2009) Social cohesion, social mix, and urban policies in the Netherlands. Journal of Housing and the Built Environment, 24 (4) pp. 457–475.
Kempen, Ronald van & Gideon Bolt (2013) Introduction Special Issue: Mixing Neighbourhoods: Success or Failure? Cities, 35: pp. 391-396.
Kempen, Ronald van & Hugo Priemus (2002) Revolution in Social Housing in the Netherlands: Possible Effects of New Housing Policies. Urban Studies, 39 (2) pp. 237–253
Kempen, R. van & J. van Weesep (1998). Ethnic residential patterns in Dutch cities: backgrounds, shifts and consequences. Urban studies, 35(10) pp. 1813-1833
Keij, I. (2000) Standaarddefinitie allochtonen. CBS Index, 10
Kersbergen, K. (2005) De zegeningen van Fortuyn. Socialisme & Democratie, 62 (5) pp. 50-54
Kleijn, Gerard de (1985) De staat van de stadsvernieuwing Utrecht: Vakgroep Stadsstudies R.U.U.
Kleinhans, R.J. (2004) Social implications of Housing diversification in urban renewal: A review of recent literature. Journal of Housing and the Built Environment, 19 (4) pp. 367-390
Kleinhans, R.J. (2005) Sociale implicaties van herstructurering en herhuisvesting. Sustainable Urban Areas nr. 6, Delft University Press, Delft.
Kleinhans, Reinout (2012) A Glass Half Empty or Half Full? On the Perceived Gap between Urban Geography Research and Dutch Urban Restructuring Policy. International Journal of Housing Policy, 12 (3) pp. 299–314
Kleinhans, R. (2017) Nieuwe aandacht, maar alsjeblieft géén nieuw wijkenbeleid. Sociale vraagstukken, verkregen op 24-7-2017 via: https://www.socialevraagstukken.nl/nieuwe-aandacht-maar-alsjeblieft-geen-nieuw-wijkenbeleid/
Kleinhans, R. & Kearns, A. (2013) Neighbourhood Restructuring and Residential Relocation: Towards a Balanced Perspective on Relocation Processes and Outcomes Housing Studies, 28 (2) pp. 163-176
Kleinhans, Reinout & André Ouwehand (2008) Debat waterbedeffecten is misleidend. Gevolgen sloop overschat door bewoners en beleidsmakers. Vitale Stad, 11 (8) pp. 8-9
Kleinhans, Reinout, Hanneke Posthumus & Gideon Bolt (2012). Niet wakker liggen over waterbedeffecten. Rooilijn: tijdschrift voor wetenschap en beleid in de ruimtelijke ordening, 45 (6) pp. 460-463
Kleinhans, Reinout, Lex Veldboer, Wenda Doff, Sylvia Jansen & Maarten van Ham (2014) Terugblikken en vooruitkijken in Hoogvliet. 15 jaar stedelijke vernieuwing en de effecten op wonen, leefbaarheid en sociale mobiliteit. Delft: OTB – Onderzoek voor de gebouwde omgeving. Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit Delft
Kleinhans, Reinout & David Varady (2011) Moving out and going down? A review of recent evidence on negative spillover effects of housing restructuring programs in the United States and the Netherlands, International Journal of Housing Policy, 11 (2) pp. 155–174.
Klerk, Len de (1980) Op zoek naar de ideale stad. Deventer: Van Loghum Slaterus
Klerk, Len de (1992a) Volkshuisvesting als onderneming, ir. Auguste Plate 1881-1953. In: Len de Klerk & Herman Moscoviter (red.) (1992) ‘En dat al voor de arbeidende klasse’. 75 jaar Volkshuisvesting Rotterdam. Rotterdam: Uitgeverij 010, pp. 179-205
Klerk, Len de (1992b) Stedelijke elite op de bres voor de volkshuisvesting. In: Len de Klerk & Herman Moscoviter (red.) (1992) ‘En dat al voor de arbeidende klasse’. 75 jaar Volkshuisvesting Rotterdam. Rotterdam: Uitgeverij 010, pp. 207-233
Klerk, Len de (1992c) Naoorlogse woonwijken in een breed kader. In: Henk Heeger & Iris Smid (red.) Verval en herstel van naoorlogse woningkomplexen. Delft: Delftse Universitaire Pers, pp. 55-62
Klerk, Len de (1998) Particuliere plannen. Denkbeelden en initiatieven van de stedelijke elite inzake de volkswoningbouw en de stedebouw in Rotterdam, 1860-1950. Rotterdam: NAi Uitgevers
Klijn, E.H. & H.M. Koolma (red.) (1987) De naoorlogse woningvoorraad onderzocht: een trend en programmeringsstudie. Delft: Delft University Press
Kloprogge, J. (1975) De wijkgedachte. Plan 1975 (1) pp. 25-55
Knol, F.A. (1998), Van Hoog naar laag; van laag naar hoog, Rijswijk: Sociaal en Cultureel Planbureau
Koffijberg, J. (2005) Getijden van beleid: omslagpunten in de volkshuisvesting. Over de rol van hiërarchie en netwerken bij grote veranderingen. Delft: Delft University Press
Kok, Henk & Martin Liebregts (1988) ‘Green Spot zonder prik’, een visie op veranderingen in de Zuidwijkse woonkultuur. Eindhoven: Het Gereedschap
Kok, Henk & Roel van Veldhuizen (1996) Tussen stadsrand en stadswijk. Een onderzoek naar de aanpak in de 16 vroeg naoorlogse wijken. Rotterdam: Tripiti
Kooi, Anne van der (2002) Voorzieningen om te ontmoeten! Naar een samenhangend stelsel van publieke voorzieningen in Zuidwijk. Den Haag: Septool.
Kooijman, D. (1984) “Sociale erosie” naoorlogse woningen. Delta, weekblad van de TH Delft, 16 (21) 5 juni p. 5
Kraaijvanger, H.M. (1946) Hoe zal Rotterdam bouwen? Rotterdam: W.L. & J. Brusse N.V. No 2 uit de serie van de Rotterdamsche gemeenschap “Hoe bouwen wij Rotterdam?”
Kromhout, B. (2005) De mislukte politieke vernieuwing van Nederland na de Tweede Wereldoorlog. Historiche Nieuwsblad (5) Verkregen 4 maart 2014 via: http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6629/de-mislukte-politieke-vernieuwing-van-nederland-na-de-tweede-wereldoorlog.html
Kromhout, Steven (2015) Terug van weggeweest: passend toewijzen. Tijdschrift voor de Volkshuisvesting, 21 (2) pp. 29-33
Kromhout, S., G.M. va Daalen, S. Davis & A. Zandstra (2006) Woonruimteverdeling opnieuw bekeken. Bouwstenen voor discussie. Amsterdam: RIGO Research en Advies
Kromhout, Steven & Sjoerd Zeelenberg (2014) Sturen op inkomen. Toewijzingscriteria in de woonruimteverdeling. Amsterdam: RIGO Research en Advies
Kruythoff, Helen (2003) Dutch urban restructuring policy in action against socio-spatial segregation: sense or nonsense? European Journal of Housing Policy, 3, 2, pp 193-215
Kullberg, Jeanet (1993) Als er een schaap over de dam is. Een studie naar negen opvolgers van het Delftse woonruimteverdelingsmodel. Delft: Delftse Universitaire pers
Kullberg, Jeanet (1996) Aanbodmodellen geïnventariseerd. Een landelijke verkenning van vormen van marktgerichte woonruimteverdeling en impressies van verdelers Delft: Delftse Universitaire pers
Kullberg, Jeanet (2007) Krachtige argumenten tegen selectie 40 probleemwijken? Tijdschrift voor de volkshuisvesting, 13 (5) p. 39-40
Kullberg, Jeanet (2010) Gepaste afstand. Over ruimtelijke nabijheid van ouders en kinderen. In: Andries van den Broek, Ria Bronneman-Helmers & Vic Veldheer (red.) (2010) Wisseling van de wacht: generaties in Nederland. Sociaal en cultureel rapport 2010. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, pp. 181- 202
Kullberg, J., M. Vervoort & J. Dagevos (2009) Goede buren kun je niet kopen. Over de woonconcentratie en woonpositie van niet-westerse allochtonen in Nederland. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau
Kullberg, Jeanet & Jurjen Iedema (2010) Generaties op de woningmarkt. In: Andries van den Broek, Ria Bronneman-Helmers & Vic Veldheer (red.) (2010) Wisseling van de wacht: generaties in Nederland. Sociaal en cultureel rapport 2010. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, pp. 385- 410
Kullberg, Jeanet, Lonneke van Noije, Esther van den Berg, Wouter Mensink, Malika Igalla m.m.v. Hanneke Posthumus (2015) Betrokken wijken. Ervaringen van bewoners en professionals met wijkverbetering in vier (voormalige) aandachtswijken. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau
Laan Bouma-Doff, Wenda van der (2005) De buurt als belemmering? Assen: Van Gorcum
Laan Bouma-Doff, Wenda van der & André Ouwehand (2006) Rotterdam draaft door. Een kritische analyse van de invulling van de Rotterdamwet. Tijdschrift voor de Volkshuisvesting, 12 (3) pp. 12-17.
Lammerts, R. & M. Wentink (2003) De sociale kwaliteit van Lombardijen, een analyse in de ontwikkeling van de bevolkingssamenstelling en de sociale infrastructuur. Utrecht: Verwey-Jonker Instituut
Land, H. (1969) Woonvoldoening. Verkenning van gebruik en bruikbaarheid van een begrip in het sociaal-wetenschappelijk onderzoek van het wonen. Amsterdam: SISWO.
Land, Marco van der (2005) Concentratiewijken vereisen aanpak op maat, Vitale Stad, 8 (9) p. 6
Land, Marco van der & Wenda van der Laan Bouma-Doff (2008) Keuzevrijheid op maat voor bewoners van arme buurten. In: André Ouwehand, Ronald van Kempen, Reinout Kleinhans & Henk Visscher (red.) Van wijken weten. Amsterdam: IOS Press. pp. 104-115
Land, Marco van der & Wenda Doff (2010) Voice, exit and efficacy: dealing with perceived neighbourhood decline without moving out. Journal of Housing and the Built Environment, 25, pp. 429–445
Lange, E. de, (1995) Sober en solide. De wederopbouw van Nederland 1940-1965. Rotterdam: NAi uitgevers.
Lantermans, Th. (1955) De opbouw. In: C. van Traa (red.) Rotterdam. De geschiedenis van tien jaren wederopbouw. Rotterdam: Ad. Donker, pp. 103-130
Lees, L. (2008) Gentrification and social mixing: Towards an inclusive Urban Renaissance? Urban Studies, 45 (12) pp. 2449-2470
Le Gates, R.T. & Stout, F. (eds.)(2011) The City Reader. London: Taylor and Francis
Leidelmeijer, K., R. Schulenberg & A. Bogaerts (2009) Waterbedeffecten van het wijkenbeleid (nulmeting). Amsterdam: RIGO
Lejour, Arjan & Jan Möhlmann (2017) Het huurbeleid van woningcorporaties. Den Haag: Centraal Planbureau. CPB Policy Brief 2017/09
Lewicka, M. (2011) Place attachment: How far have we come in the last 40 years? Journal of Environmental Psychology, 31 207-230
Linssen, M. & M. de Vries (red.) (2006) Ontmoeten én vermijden. Ontwerpen voor een pluriculturele woonomgeving. Amsterdam: STAWON/Architectura & Natura Pers
Lofland, L. (1998) The public realm: Exploring the city’s quintessential social theory. New York: Aldine de Gruyter.
Logan, J.R. & H.L. Molotch (1987) Urban fortunes, the political economy of place, Berkeley, Los Angeles, London: University of California Press
Loo, H. van der, R. Loozen & J. Oosterman (1988) Buurt in balans. Levenstijlen in nieuw Oudwijk. Utrecht: Uitgeverij Jan van Arkel
Lookman, W. (2009) Rotterdamse ondernemers prominent onder deelnemers zakencursus. Woodbrokers Cahier 1 (1) pp. 24-35
Lookman, W. (2011) De wijkgedachte als gemeenschapsidee en hoe dat de kerk goed uitkwam. Woodbrokers Cahier 3 (5/6) pp. 29-36
Low, S.M., (2000) On the plaza: the politics of public space and culture. Austin: University of Texas Press
Lub, Vasco (2013) Schoon, heel en werkzaam? Een wetenschappelijke beoordeling van sociale interventies op het terrein van buurtleefbaarheid. Den Haag: Boom Lemna uitgevers
Mallett, Shelley (2004) Understanding Home: A Critical Review of the Literature. The Sociological Review, 52, (1) pp. 62-89.
Manley, David, Maarten van Ham, Nick Bailey, Ludi Simpson & Duncan Maclennan (eds.) (2013) Neighbourhood Effects or Neighbourhood Based Problems? A Policy Context. Dordrecht: Springer
Manzo, L.C. & Perkins, D.D. (2006) Finding Common Ground: The Importance of Place Attachment to Community Participation and Planning. Journal of Planning Literature, 20 (4) pp. 335-350
Marissing, Erik van (2008) Buurten bij beleidsmakers Stedelijke beleidsprocessen, bewonersparticipatie en sociale cohesie in vroeg-naoorlogse stadswijken in Nederland. Utrecht: Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap Faculteit Geowetenschappen Universiteit Utrecht. Netherlands Geographical Studies 377
Marissing, Erik van, Gideon Bolt, & Ronald van Kempen (2004) Stedelijk beleid en sociale cohesie in twee herstructureringswijk: Nieuw-Hoograven, Utrecht en Bouwlust, Den Haag. Gouda: Habiforum
Martens, Maartje (m.m.v. R. Graanstra) (1992) ‘…mensen zoals wij’. Amsterdam: Anderiesen & Reijndorp
Massey, D. (1995) Places and their pasts. History Workshop Journal, 39, pp. 182-192
McPherson, Miller, Lynn Smith-Lovin & James M. Cook (2001) Birds of a feather: Homophily in Social Networks. Annual Review of Sociology, 27, pp. 415-444
Meer, C.E., van der (1996) Monitoring van buurten. Signalering en analyse van probleemcumulatie. Amsterdam: Amsterdam Study Centre for the Metropolitan Environment (AME)
Meerhof, R. (2008) Vogelaar verplaatst wijkproblemen. De Volkskrant 8 juli 2008, p. 1
Meissner, Fran & Steven Vertovec (2015) Comparing super-diversity. Ethnic and Racial Studies, 38 (4) pp. 541-555
Méndez, M.-L. (2010) Elective belonging, moral ownership claims and authenticity of place. In: M. Savage, C. Allen, R. Atkinson, R. Burrows, M. Méndez, P. Watt & M. and Savage (2010) Focus Article, Housing, Theory and Society, 27 (2) pp. 115-161
Mens, Noor (2007) W.G. Witteveen en Rotterdam. Rotterdam: Uitgeverij 010
Mentzel, Maarten (1989) Bijlmermeer als grensverleggend ideaal : een studie over Amsterdamse stadsuitbreidingen. Delft: Delftse Universitaire Pers
Mepschen, Paul (2012) Gewone mensen. Populisme en het discours van verdringing in Amsterdam Nieuw West. Sociologie, 8 (1) pp. 66-83
Mepschen, Paul J.H. (2016) Everyday autochthony: Difference, discontent and the politics of home in Amsterdam. Amsterdam: Ipskamp Drukkers
Metaal, Stefan, Iris van Huis & Arnold Reijndorp (2008) Rust en onrust in Nieuwegein. Utrecht: Mitros
Michielin, F. & C.H. Mulder (2007) Geographical distances between adult children and their parents in the Netherlands. Demographic Research, 17 (22) pp. 655-678.
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2013) Voortgangsrapportage Wijkaanpak 2013. Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2015a) Rapport wetenschappelijke evaluatie naar het effect van de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek. Brief van de minister voor Wonen en Rijksdienst aan de Eerste Kamer d.d. 17 november 2015 Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2015b) Leefbaarometer en Voortgangsrapportage Wijkaanpak 2015. Brief van de minister voor Wonen en Rijksdienst aan de Tweede Kamer d.d. 23 november 2015 Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2016) Cijfers over Wonen en Bouwen 2016 Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Ministerie van Maatschappelijk Werk (1955a) Enige aspecten van de sociale wijkopbouw. ’s-Gravenhage: Staatsdrukkerij en uitgeverijbedrijf.
Ministerie van Maatschappelijk Werk (1955b) De Maatschappelijke aspecten van de moderne wijk. Verslag van de bijeenkomst in restaurant “Esplanade” te Utrecht op 23 juni 1955. Den Haag: Ministerie van Maatschappelijk Werk
Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (1972) Nota Volkshuisvesting. Den Haag: Ministerie van VRO
Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (1974) Nota Huur- en subsidiebeleid. Den Haag: Ministerie van VRO
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (1989) Volkshuisvesting in de jaren negentig. Den Haag: Tweede Kamer vergaderjaar 1988-1989, 20 691, nrs. 2-3
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (1996) Tijdelijke stimuleringsregeling herstructurering goedkope woningvoorraad. Staatscourant 1996, nr. 244 p. 22
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (1997) Nota Stedelijke Vernieuwing. Den Haag: Ministerie van VROM
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (2000a) Wet van 15 november 2000 ter stimulering van integrale stedelijke vernieuwing (Wet stedelijke vernieuwing) Staatsblad 504 30 november 2000
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (2000b) Nota Wonen, Mensen, wensen, wonen. Den Haag: Ministerie van VROM
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (2002) ‘Mensen, Wensen, Wonen’: de implementatie. Brief van de minister van VROM aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, vergaderjaar 2001-2002, 27559 nr. 29.
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (2007a) Actieplan Krachtwijken. Van Aandachtswijk naar Krachtwijk. Den Haag: Ministerie van VROM
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (2007b) Beantwoording Kamervragen wijkenselectie Brief van de minister van Wonen, wijken en integratie. Den Haag: Ministerie van VROM
Mispelblom Beyer-van den Bergh van Eysinga, L.M. (1946) De mens in de stad. Tijdschrift voor Volkshuisvesting en stedebouw, 27 (aug/sept) pp. 110-113
Morley, D. (2001) Belongings: Place, space and identity in a mediated world. European Journal of Cultural Studies, 4 (4) pp. 425-448
Mossel, J.H. van & S.J.T Jansen (2010) Maintenance services in social housing: what do residents find important? Structural Survey, 28 (3) pp. 215-229
Mumford, Lewis (1954) The Neighbourhood and the Neighbourhood Unit. The Town Planning Review 24 (4) pp. 256-270
Musterd, Sako, Annelies Teernstra, Wouter van Gent, & Thea Dukes (2015) De buurt als jas. Dynamische huishoudens in een veranderlijke stad. Amsterdam: Amsterdam University Press
Nagtzaam, H. (2012) Stef Blok: ‘Die twee miljard is nodig voor ons gemeenschappelijk probleem’ Aedes Magazine nr. 12, pp. 8-13
Nederlands Architectuurinstituut (z.d.) Inventaris van het archief A. Bos 1894-1984, archief 1921-1959 Nederlands Architectuur Instituut
Needham, B. (1977) How cities work